Rzepak jest jedną z głównych roślin uprawnych w Polsce. Ogólna powierzchnia uprawy rzepaku i rzepiku (łącznie ozimego i jarego) jest szacowana na poziomie 846,6 tys. ha (źródło GUS). Nasz kraj należy do czołowych producentów rzepaku w Europie.
Kierunki użytkowania rzepaku w Polsce:
- Z nasion uzyskuje się olej jadalny (olej rzepakowy),
- w przemyśle olej rzepakowy jest wykorzystywany do produkcji pokostu,
- z oleju rzepakowego wytwarza się biodiesel,
- roślina pastewna,
- roślina miododajna.
Rzepak należy do roślin dwuliściennych. W polskich warunkach klimatycznych uprawia się ozimą i jarą formę tej rośliny. Termin siewu rzepaku ozimego przypada w zależności od regionu Polski na okres od drugiej dekady sierpnia do końca pierwszej dekady września. W tym okresie występują odpowiednie warunki termiczne (minimalna temperatura wschodów 5°C) oraz wilgotnościowe do wschodów tej rośliny. Umiarkowane opady i ciepła pogoda przyspieszają kiełkowanie i wschody rzepaku. Optymalny pokrój rośliny, do którego powinniśmy dążyć przed zimą, to 8-10 liści, co gwarantuje odpowiednią ilość pędów bocznych po przezimowaniu i ruszeniu wegetacji wiosennej. Długość i szerokość systemu korzeniowego przed zimą dająca największe szanse przetrwania zimy to 20-40 cm o średnicy 1-2 cm. Rzepak ozimy dobrze zahartowany i nie przerośnięty na jesieni dość dobrze znosi przymrozki zimowe do -20°C przy minimalnie 10 cm okrywie śnieżnej. Szczególnie wrażliwy jest na przymrozki wiosenne po rozhartowaniu się roślin. Rzepakowi ozimemu może zagrażać jeszcze inne zjawisko, które może prowadzić do zniszczenia rośliny – jest to zjawisko wysmalania rzepaku przez wiatry. Rzepak nie przykryty śniegiem w czasie przymrozków pod wpływem wiatru przy końcu zimy może ulec wysuszeniu.
Omawiana roślina jest szczególnie wymagająca pod względem potrzeb wodnych, pokarmowych, a także glebowych. Najlepsze pod jej uprawę są gleby o dużej produktywności, należące do kompleksów przydatności rolniczej od pszennych do żytniego bardzo dobrego.
W czasie wzrostu rzepaku można wyróżnić 6 głównych faz rozwojowych:
- kiełkowanie i wschody, trwające od wschodów do czasu uformowania pierwszego liścia, około 10-15 dni,
- formowanie rozety, trwające u form ozimych do czasu zahamowania wegetacji jesiennej, około 50-60 dni,
- formowanie łodygi, trwające po wiosennym ruszeniu wegetacji, około 20-25 dni,
- pąkowanie trwające 15-25 dni,
- kwitnienie trwające około 20-30 dni,
- formowanie nasion i dojrzewanie trwające około 35-40 dni.
Wymagania pokarmowe rzepaku są następujące: z plonem 1 t nasion i odpowiednią masą słomy przeciętnie pobierane jest: 50 kg azotu (N), 24 kg fosforu (P2O5), 50-60 kg potasu (K2O), 50-60 kg wapnia (CaO), 8-10 kg magnezu (MgO), 8-20 kg siarki (S), 60 g boru (B), 10-40 g miedzi (Cu), 100 g manganu (Mn), 60-150 g cynku (Zn) i 1-2 g molibdenu (Mo).
Rzepak jest rośliną wyjątkowo wymagającą pod względem potrzeb nawozowych oraz prawidłowych zabiegów agrotechnicznych. Aby uzyskać wysokie plony, niezbędne jest przestrzeganie odpowiednich poziomów nawożenia gleby, wapnowania oraz terminów siewu. Jednak analizując dodatkowo zapotrzebowanie tej rośliny na mikroelementy, łatwo się przekonać, że często elementem limitującym plonowanie jest właśnie niedobór mikroelementów. W niektórych przypadkach takie niedobory możemy zauważyć po objawach występujących na roślinach w trakcie wegetacji, ale nie zawsze. Najczęściej niedobory mikroelementów są ukryte i trudne do zdiagnozowania, zauważalne dopiero po zbiorach w postaci słabych plonów.
Technologie nawożenia
Mając na uwadze zróżnicowane oczekiwania rolników w zakresie odżywiania upraw, przygotowaliśmy dla Państwa trzy kompletne propozycje nawożenia dolistnego.
Poniższe technologie zostały przygotowane w odpowiedzi na te oczekiwania, w celu optymalnego odżywienia upraw i mają charakter poglądowy. W przypadku pytań dotyczących szczegółów technologii oraz dopasowania indywidualnego dawkowania wskazanych produktów zapraszamy do kontaktu z naszym Zespołem.
