Kanibalizm świń. Jakie są przyczyny i jak mu zapobiegać?
Kanibalizm świń jest zaburzeniem zachowań stosunkowo często występującym w produkcji trzody. Obejmuje różne grupy zwierząt, pojawia się wśród świń o masie ciała powyżej 30 kg. Najczęściej występującą formą kanibalizmu jest ogryzanie uszu i ogona, rzadziej spotyka się wygryzanie boków i sromu.
Przyczyn kanibalizmu jest wiele. Wśród nich wymienić można:
- środowiskowe
- Wysoka wilgotność na obiekcie
- Duża dobowa zmienność temperatur
- Przeciągi
- Duże zapylenie
- Wysoki poziom gazów, szczególnie amoniaku i siarkowodoru
- Jaskrawe światło
- Kojce bezściółkowe
- Urazy
- wynikające z technologii produkcji i systemu utrzymania :
- Kojce bezściółkowe
- Ruszt betonowy
- Nadmierne zagęszczenie
- Niska zawartość włókna w paszy
- Zbyt mały dostęp do wody i koryta
- Źle zbilansowana dieta / makro i mikroelementy/.
- genetyka : zwierzęta wysokomięsne, z udziałem krwi Piertaina , wykazują większą nerwowość w stadzie i są bardziej podatne na wystąpienie kanibalizmu.
- zdrowotne – wystąpienie chorób w stadzie może także być przyczyną pojawienia się kanibalizmu. W wielu przypadkach zaobserwowano, że kanibalizm był zapoczątkowany przez zwierzęta – ozdrowieńce /często w słabszej kondycji/. We wczesnej fazie – pomagała izolacji tych sztuk.
Konsekwencją przeistoczenia się kanibalizmu z fazy początkowej w fazę „nawykową” są poważne straty ekonomiczne: obniżenie przyrostów dziennych, wzrost spożycia paszy, konfiskaty mięsa, padnięcia, podwyższone koszty leczenia poranionych sztuk.
- Zapobieganie kanibalizmowi:
poprawa wentylacji budynku – obniżenie stężenia gazów i poziomu wilgotności - stosowanie norm obsady kojców – dobry dostęp do koryta i wody.
- usunięcie przyczyn powstawania przeciągów
- stosowanie pasz o niższym poziomie białka, dobilansowanych aminokwasami syntetycznymi. Niższy poziom białka ogólnego w paszy – to mniejsza produkcja amoniaku.
- przestrzeganie zaleceń co do właściwego poziomu włókna oraz makro i mikroelementów w paszach dla trzody
- w chlewniach bezściołowych wrzucanie do kojców kawałków świeżego drzewa liściastego , zawieszanie łańcuszków, lin z naturalnych włókien. Nowe przedmioty w kojcu odwracają uwagę od gryzienia i przez pewien czas angażują zwierzęta. Należy pamiętać , że świnie dość szybko się nudzą i przestają się zajmować „ zabawkami”, więc w czasie największego zagrożenia /szczególnie w okresie wiosna/jesień/ trzeba im częściej wymieniać lub uzupełniać przedmioty do zabawy.
- dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie w początkowej fazie kanibalizmu preparatu Herbastres, mającego działanie uspokajające.
Każde działanie, podjęte w początkowej fazie kanibalizmu ma dużą szansę na przerwanie tego złożonego procesu. Warunkiem jest codzienna obserwacja i szybka reakcja na pierwsze objawy.
Przerwanie kanibalizmu w zaawansowanej fazie jest bardzo trudne, a to prowadzi do dużych strat finansowych.
